ΧΑΡΑΚΙ

 Το Χαράκι είναι χωριό και πρώην κοινότητα της επαρχίας Μονοφατσίου στο νομό Ηρακλείου, με 254 κατοίκους το 2001. Σήμερα αποτελεί ομώνυμο Δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Αστερουσίων. Η απόστασή του από το Ηράκλειο είναι 36, 8 χλμ. Αποτελεί το βορειότερο χωριό του Δήμου. Στον οικισμό βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. Κύριες ασχολίες των κατοίκων είναι η ελαιοκομία και η αμπελοκαλλιέργεια. Εορτάζει στις 3 Νοεμβρίου, ημέρα του Αγίου Γεωργίου του Μεθυστή

Ονομασία και Ιστορική προέλευση

  Χαράκι όνομα  που αποδίδεται στο χωριό καθώς υπάρχει ένα μεγάλο χαράκι στη μέση του χωριού. Η ονομασία αυτή είναι νεότερη αφού μέχρι το 1814 (όπως ονομάζεται στο χειρόγραφο κώδικα της ιεράς μονής Επανωσήφη ονομαζόταν κάτω Σήφης).

   Αυτή η ονομασία οφείλεται στον Ενετό τσιφλικά της επαρχίας Μονοφατσίου Λογκοβάρδο ο οποίος είχε δύο μιτάτα (στάνες) όπου υπεύθυνοι και στα δύο ήταν δύο βοσκοί με το όνομα Ιωσήφ στην Κρητική διάλεχτο Σήφης. Το ένα μιτάτο ήταν στην σημερινή θέση Άγιος Γεώργιος Eπανωσήφης στο μοναστήρι δηλαδή και το άλλο μιτάτο στο σημερινό χωριό Χαράκι

   Το Χαράκι δεν είναι παλαιό χωριό δηλαδή δεν είναι περισσότερο απο 130 ετών χωριό. Κοντά στο χαράκι υπάρχει χωριό το Πετροκεφάλι, το οποίο σήμερα είναι γκρεμισμένο (καταστρεμένο). Αυτό ήταν τουρκοχώρι.

Η εκκλησία του χωριού.

   Στο χωριό υπάρχει η παλαιά εκκλησία του Αγίου Γεωργίου που ήταν κτίσμα του 1550 και σώζεται μέχρι και σήμερα. Επιπρόσθετα υπάρχει ο μεγάλος ναός του Αγίου Γεωργίου πρόσφατα ανακαινιστής. Στο κοιμητήριο του χωριού λιθόχτιστος Ιερός ναός της Παναγίας του Χάρου. Επιπλέον υπάρχει ο Ιερός ναός του Αγίου Ιωάννη του προδρόμου που εορτάζει το γενέσιον του προδρόμου (κλήδωνοα) ο οποίος χρονολογείται από την Ενετοκρατία στην Κρήτη.

Πληροφορίες για τις εκκλησίες και την μικρή ελιά στην στέγη του παλαιότερου ναού του Αγίου Γεωργίου.

Κάθε χρόνο 3 Νοεμβρίου πανηγυρίζει τόσο ο νεότερος ναός του χωριού, που είναι αφιερωμένος στον Άγιο Γεώργιο όσο και ο παλαιότερος,ακριβώς δίπλα του. Μάλιστα ο τελευταίος δεν ξεχωρίζει μόνο λόγω της παλαιότητας του αλλά και για την ελιά που είναι φυτρωμένη στα κεραμίδια της στέγης του.

Και πώς να μην πιστέψουν οι παλιότερες γενιές των κατοίκων του Χαρακίου πως αυτή η ελιά δεν είναι θεόσταλτη βλέποντας την να επιβιώνει χρόνια πάνω στη στέγη, δίπλα στο καμπαναριό, χωρίς χώμα, φορτωμένη κάθε χρόνο με τους μικρούς καρπούς της;

Δεν άργησαν λοιπόν να της προσδώσουν θαυματουργές ιδιότητες. Σύμφωνα με μαρτηρίες από ηλικιωμένους κάτοικους του χωρίου, ο καρπός αυτής της μικρής ελιάς, ακόμα και από πιο παλιά, τον μάζευαν και, θεωρώντας τον πως είναι αγιασμένος, φρόντιζαν έστω κι από ένας να φτάσει στα χέρια κάθε οικογένειας που διέθετε ελαιόδεντρα. Αυτόν τον καρπό οι νοικοκυραίοι τον έριχναν να αλεστεί μαζί με την υπόλοιπη σοδιά της χρονιάς τους κι έτσι θεωρούσαν πως είχαν αγιασμένη  και ευλογημένη όλη την παραγωγή ελαιόλαδου τους.

Επιπλέον μια διαφορετική διήγηση, αλλά και αυτή στο πνεύμα των θαυματουργών ιδιοτήτων που θεωρούσαν πως έχει αυτή η ελιά. Όποια γυναίκα εγκυμονούσα κατάφερνε να φτάσει ως τη στέγη και να κόψει έστω κι ένα φύλλο ελιάς κι αυτό να το βράσει και να το πιεί, τότε είχε σίγουρη τη γέννηση αρσενικού παιδιού.

Με την πάροδο του χρόνου όλη αυτή η προφορική παράδοση και τα πιστεύω των παλαιότερων γενεών, δυστυχώς, χάνονται κι έτσι σήμερα αν ρωτήσει κανείς στο Χαράκι τους κατοίκους δύσκολα κάποιος θα θυμάται να του πει για τη μικρή ελιά στη στέγη του Αγίου Γεωργίου.

Για την ιστορία να πούμε πως σήμερα η Εκκλησία μας γιορτάζει την ανακομιδή των λειψάνων του Αγίου Γεωργίου, δηλαδή τη μεταφορά τους στη Λύδδα της Ιόππης, που ήταν η πατρίδα της μητέρας του.

Κατά παράδοση στην Κρήτη σήμερα ανοίγονται τα βαρέλια με το νέο κρασί της χρονιάς, το οποίο δοκιμάζει ο ιδιοκτήτης του και η παρέα του . Βέβαια κάτι ανάλογο, με σπονδές στο Θεό του κρασιού το Διόνυσο, υπήρχε και στην αρχαιότητα στη γιορτή που ονομαζόταν Πιθοίγεια.